سخنان مقام معظم رهبری درباره‌ی خرید سوغات حج
منبع: سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به نشانی اینترنتی www.khamenei.ir
گردآورنده: جمشید سرمستانی

5/12/1382 در دیدار با کارگزاران حج

آوردن هدیه ای از حج برای خانواده، خوبست اما اسراف در این کار و صرف وقت فراوان برای خرید کالا و سوغات، علاوه بر هزینه هنگفت آن، باعث جلوگیری از توجه کامل به محتوای حقیقی حج می شود و باید برای آن فکری کرد.
1/9/1385 در دیدار با کارگزاران حج
حج و فضای آن را از انگیزه‌های دنیایی و مادی - تا آن جایی که ممکن است - تخلیه کنند....
این انگیزه‌ی بازارگردی و سوغات‌خَری و اینها را باید کم کرد؛ نگاه به حج به صورت یک سفر گردشی یا خدای نکرده با یک اهداف دیگر، که دیگر آنها قابل ذکر هم نیست. ولی این نفس و هوای انسان، انسان را به خیلی جاها میکشاند. باید اینها را مراقبت و جلوگیری کرد. این انگیزه‌های مادی باید در حج - چه در حاجی، چه در همراه، چه در کارگزار - دور شود؛ این هم یک نقطه است که اگر بخواهیم از آن ظرفیت عظیم استفاده کنیم، یکی از شرایطش این است.
31/1/1377 در دیدار با کارگزاران حج
مقام معظم رهبری در پایان سخنانشان، از اقداماتی که برخی از حجاج به بهانه سوغات انجام می‌دهند، به عنوان یک مسأله ملال‌انگیز و ناقض شرف و عزت ملت ایران یاد کردند و ضرورت یافتن راه حلی برای پایان دادن به این وضع را مورد تأکید قرار دادند.
11/7/1390در دیدار با کارگزاران حج
من با سوغاتی خریدن مخالف نیستم، اما با این بازارگردیها چرا؛ خیلی بد است. یک عده‌ای عطش بازارگردی دارند؛ اینها ملت شما را، مردم شما را سبک میکند؛ حیف است. میروند یک جنسهائی را میخرند، غالباً هم جنسهای بیکیفیت از کشورهای دوردستِ سودجو که با همان کمپانیهای داخل آن کشور میزبان بندوبست دارند. برای حجاج جنس بدلی و بیکیفیت درست میکنند می‌آورند توی این بازارها میریزند، شما هم میروید این ارز خودتان را و عِرض خودتان را میریزید برای اینکه این کالاهای بیکیفیت را خریداری کنید. امروز در کشور ما خوشبختانه کالاهای داخلی با کیفیت خوب، متنوع، زیبا، ساخته‌شده‌ی دست کارگر ایرانی - برادر خودتان - فراوان است. بعضیها قبل از اینکه سفر مکه بروند، سوغاتیهای سفر را در اینجا میخرند - کار خوبی است - نگه میدارند؛ بعد که برگشتند، همانهائی را که در بازار شهر خودشان تهیه کرده‌اند، به عنوان سوغاتی میدهند. هدیه‌ی سفر است دیگر، خوب است. این کار، خیلی کار خوبی است....

بعضیها به عنوان چیز متبرک، از آنجا سوغاتی می‌آورند؛ تبرکی ندارد. این جانمازهائی که در سنندج و کردستانِ خودمان میبافند، بمراتب از جانمازهائی که از آنجا می‌آورند، بهتر است. برادر خودتان را تقویت کنید، ساخت دست او را که هم زیباتر است، هم بهتر است، بخرید و این را به عنوان سوغاتی بدهید. این را آنجا ببرید و به افرادی که دوست دارید، سوغاتی بدهید. همه‌ی اجناس خودمان همین طور است؛ حالا من جانماز را مثال زدم که مقدس‌ترین است. اینها را رعایت کنید....

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر این که خرید سوغات باید در حد ضرورت باشد، خاطرنشان کردند: برخی افراد در اقدامی پسندیده سوغات خود را قبل از سفر حج، از بازار داخل و کالاهای خوب و با کیفیت ایرانی تهیه می‌کنند تا بتوانند در ایام حج بیشترین بهره‌مندی معنوی را از این فرصت کم نظیر داشته باشند.
30/9/1383 در دیدار با کارگزاران حج
از جمله غفلتهای احتمالی در حج، یکی این است که کسانی به جای شرکت در نمازهای جماعت، به جای طواف مستحبی، به جای حضور در فضای معطر مسجدالحرام یا مسجدالنبی.... سراغ زرق وبرق های بی ارزش و پوچ و بازارها و مغازه ها بروند، برای این که جیب دولتهای بیگانه ی لاابالی نسبت به منافع مسلمین را پُر کنند؛ جیب کارگر و سرمایه دارِ آنها را با پول ایرانی و با ثروت ملی شان پُر کنند. به جای شرکت در نمازجماعت، به بازارگردی و دکان گردی بروند و اجناس را تماشا کنند. انسان متأسف می شود وقتی بشنود هنگامی که جمعیتِ باشکوه در مسجدالحرام یا مسجدالنبی مشغول اقامه ی جماعتند یا به اقامه ی جماعت می شتابند، تعداد معدودی حاجىِ ایرانی - یا مرد یا زن - سراغ بازارها بروند؛ کیسه ها را زیر بغل بگیرند و اجناسی را که در شهر خودشان گاهی ارزان تر و بهتر از آن جا می توانند پیدا کنند، بگیرند بیایند. «ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون»؛ این بهتر و مفیدتر و مهمتر است که انسان به نماز، به عبادت، به ذکر، به توجه و به حضور در جماعات بپردازد؛ اینها دستاورد واقعی حج است؛ سوغات، اینهاست. سوغات، معنویتی است که شما در خودتان ذخیره می کنید.
31/1/1373 در دیدار با کارگزاران حج
کسانی که به مکه میروند، مکه را فدای بازارگردی و دکان‌گردی نکنند. مکه بالاتر از این حرفهاست. میتوانند بعداً یک سفر هم برای تجارت بروند و هر جا میخواهند بگردند. اما در حج، این «ایام معلومات» را برای خودشان و برای زیارت و توجّه و تذکّر نگه دارند و آن را فدای کارهای بی ارزش نکنند.